ماموگرافی (به انگلیسی: Mammography):
گونهای روش تصویربرداری (پرتونگاری) است که در علوم تصویربرداری پزشکی، به خصوص تشخیص سرطان پستان در زنان کاربرد فراوان دارد.
ویژگیها
مشخصه مهم این شیوه پرتونگاری استفاده از انرژیهای پایین تر از حد معمول است (حدود ۲۰ کیلوالکترون ولت). دستگاههای متداولی که این روش را جهت تصویر برداری به کار میبرند متشکل از فتوتایمر (phototimer)های مخصوص، گریدهای پراشیدگی ضریب پایین (low ratio scatter grids)، و مولد اشعه ایکس ولتاژ پایین میباشند.
دلیل تولید پرتوهای انرژی پایین استفاده از خاصیت کنتراست بالای این نوع پرتوها در انرژیهای پایین میباشد. در عوض برای کاهش دز افزایش یافته، از تکنیک فشرده سازی سینه (compression) در سطح افقی استفاده میشود.
از آنجایی که بهترین کنتراست را در حواشی ۲۰ کیلوالکترون ولت میتوان بدست آورد، از مولیبدن و رودیوم در تولید اشعههای ایکس مشخصه (Characteristic X-rays) استفاده میشود.
از دیگر ویژگیهای ماموگرافی استفاده از فیلترهای مخصوص مولیبدنی و نیز اثر پاشنه میباشد.
ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی یک عکس رادیوگرافی ساده از پستان و ابزاری برای کشف زودرس سرطان های غیر قابل لمس پستان است. ماموگرافی می تواند سرطان پستان را ده سال قبل از آن که قابل لمس شود، شناسایی کند. همه زنان چهل ساله و بیشتر باید هر دو سال یکبار ماموگرافی انجام دهند. زنانی که افراد درجه یک آنها (یعنی مادر یا خواهرشان) مبتلا به سرطان باشند باید از 35 سالگی ماموگرافی سالانه انجام دهند. بهترین زمان انجام ماموگرافی هفته اول قاعدگی است. (روز اول قاعدگی یعنی روزی که خونریزی ماهیانه زنانه شروع می شود.) چون در این زمان پستان ها حساس نیستند. برای بدست آوردن تصویر خوب نیاز به فشار روی پستان است که ممکن است دردناک باشد. قبل از ماموگرافی دوش بگیرید و از مصرف پودر تالک بوگیر زیر بغل خودداری کنید زیرا این مواد می توانند باعث تفسیر اشتباه ماموگرافی شوند. ماموگرافی نمی تواند و نباید جایگزین معاینه توسط پزشک متخصص جراحی عمومی شود.
کاربرد ماموگرافی
- برای بیماریابی زنان بالای ۴۰ سال از نظر سرطان پستان.
- ارزیابی بیمارانی که توده پستان مشکوک دارند.
- پیگیری سرطان پستان درمان شده با برداشتن قسمتی از پستان و رادیوتراپی.
- پیگیری پستان مقابل در فردی که یک پستان به خاطر سرطان برداشته شده است.
هدف اصلی ماموگرافی، شناسایی زودهنگام سرطان پستان است.
نظرات شما عزیزان: